SI TE FLASIM ME FEMIJET TANE MBI EDUKATEN SEKSUALE?

VETEM JU PRINDER MUND TI JEPNI FEMIJEVE TUAJ INFORMACION TE SAKTE MBI EDUKATEN SEKSUALE...

Ne duam që fëmijet tane te kene jete te shendetshme dhe te lumtur. Dhe ne e dime qe mesimet e tyre ne lidhje me seksin jane shume te rendesishme. Por per shume prej nesh, eshte e veshtire te flasin per seksin - sidomos me femijet tane.
Prinderit pyesin veten shpesh: Cili eshte momenti i duhur per te folur me femijen tim per seksin? Si duhet ta filloj biseden? Per cfare ti flas me pare? Do me kuptoj valle?
Pyetje pa fund i ben vetes nje prind???
Dhe jo rralle here mengjesi vjen pa pritur dhe ne nuk kemi vene gjume ne sy....
Kuptimi mbi seksualitetin i ndihmon femijet te perballen me ndjenjat e tyre dhe me presionin e shokeve. Kjo i ndihmon ata te marrin pergjegjesine per jeten e tyre dhe te kane marredhenie te ngrohta me te gjithe. Ky informacion i ndihmon gjithashtu te mbrohen nga abuzimet e mundeshme seksuale. Jo vetem kaq por i ndihmon ata te mos behen abuzues ne te ardhmen.
Shtepia eshte vendi me i pershtatshem per te mesuar rreth seksualitetit per femijet, prinderit jane personat me te pershatshem per te dhene kete informacion. Ne mund ti ndihmojme femijet tane te ndjehen mire me lidhje me seksualitetin qysh ne vogeli. Dhe kur te rriten ata do ta kene me te lehte te na besojne dhe te na pyesin ne lidhje me kete teme.
Te rinjte jane me pak te rrezikuar nga pikepamja seksuale nëse ata kane:
Nje pikepamje pozitive per seksualitetin, informacion te sakte.
Informacion se duhet te kujdesen per shendetin e tyre seksual.
Qartesi per vlerat e tyre dhe nje kuptim te sakte mbi vlerat e familjes se tyre.
Vete-respekt dhe vete-besim ,aftesi nderpersonale, te tilla si kembëngulje dhe vendim – marrje.
Nje ndjenje se veprimet e tyre te ndikojne ne ate qe ndodh, te jene te pergjegjshem.
Mbi te gjitha nje familje te shendeteshme e cila kujdeset per ta.

• BESIM FETAR

Cila eshte koha me e pershtatshme per te filluar biseda te tilla me femijen tim?
Eshte mire qe biseda te tilla te fillojne sa me heret. Pasi femijet fillojne te kuptojne ne lidhje me seksualitetin qysh ne vogeli. Ata mesojne se si te mendojne dhe te ndjehen me trupin e tyre, me seksualitetin e tyre. Ndaj eshte e domosdoshme qe te bisedoni me ta duke i treguar dhe mesuar pjeset e trupit, reagime ne situata te caktuara.
Por mos u shqetesoni nese nuk keni filluar akoma te bisedoni me ta. Nuk eshte kurre vone , por mos u perpiqni te arrini gjithcka ne pak kohe. Gjeja me e rendesishme eshte qe ata te jene te hapur dhe te duan te bisedojne me ju per keto gjera
Disa prinder zgjedhin ta fillojne biseden duke folur me femijet e tyre mbi mrekulline e riprodhimit te njeriut dhe seksualitetin e tij. Por te themi te drejten eshte e veshtire per prinderit te flasin me femijet e tyre mbi mardheniet seksuale. Por kjo gje behet shume e lehte nese ne hedhim syte nga jeta e perditeshme , atje do te gjejme shume raste praktike,psh.
Ne tv shfaqet ndonje dokumetar qe flet per ndertimin e trupit ose marredheniet ne cift.
Nje e aferme ose komshia juaj eshte shtatezene.
Shihni ndonje reklame qe flet per kujdesin ndaj vetes apo trupit tuaj, apo per organet tuaja
Disa pyetje te cilat do t’ju ndihmojne te filloni biseden ose te kuptoni ne shume rreth asaj qe femijet tuaj dine...
A i dini emrat e te gjithe pjeset e trupit tuaj? Nje femije 5 vjecare duhet ti dije ato.
A e dini pse vajzat jane ndryshe nga djemte?
Halla juaj eshte shtatzene. A e dini cfare do te thote?
Njerezit ndryshojne shume gjate pubertetit . Cfare keni degjuar ne lidhje me kete faze te rritjes se nejriut? Si ndjeheni tani qe po e kaloni kete faze?
Ndonje nga shoket ( shoqet) tuaj a ka te dashur?
Ne cfare keni ndryshuar 2 vitet e fundit? Si ndjeheni me keto ndryshime?
Në çfare moshe mendoni se nje person eshte i gatshem te bej seks?
Ne çfare moshe mendoni se nje person eshte i gatshem te behet prind?
Ne se femijet ju bejne nje pyetje se ciles ju nuk ja dini pergjigjen eshte mire qe ta ftoni ate ta gjeni se bashku pergjigjen.
Ndjenja e te zenit ngushte. Kjo eshte shume e zakonshme per prinderit ose femijet te ndjehen te zene ngushte, kur flasim per seksin dhe seksualitetin. Menyra me e mire per te trajtuar ate eshte ta konsiderosh si dicka mese normale, nje bisede si gjithe te tjerat.
Adoleshentet e rinje deshirojne te marrin informacion nga prinderit e tyre ne lidhje me seksin se sa nga bashkemoshataret e tyre.
Femijet kane shqetesime te ndryshme ne lidhje me seksin ne mosha te ndryshme. Ata gjithashtu kane aftesi te ndryshme per te kuptuar konceptet . Nese femija juaj pese-vjeçar pyet, "Çfare eshte lindja? " Ju mund ti pergjigjeni, "Kur nje femije vjen ne jete nga trupi i nje nene."
Nese femija juaj eshte 10 vjec dhe ben te njejten pyetje , pergjigjja juaj duhet te kete me shume detaje, dhe mund te filloje , “per 9 muaj ne barkun e nenes, ne mitren e saj rritet nje femije qe me pas vjen ne jete”.
Kujdes...........
Tregoji femijes tuaj cdo gje, por duke ja pershtatur informacionin aftesise se tij te te kuptuarit dhe mbi te gjitha moshes se tij.
Per te folur me femijet tuaj rreth seksualitetit ju mund:
Fillimisht te bisedoni me partnerin tuaj dhe ti kerkoni atij ndihme.
Mund gjithashtu te kerkoni ndihme nga nje mikeshe e juaja apo institucion fetar.
Te lexoni librat e edukates seksuale.
Te lexoni materiale mjeksore.
Te shikoni se bashku nje program me teme te tille ne tv.
Per femijet ne moshen 4 – 5 vjecare mund te zgjidhet nje histori ose perralle , duke i shpjeguar rolin e nje burri dhe nje gruaje ne formimin dhe lindjen e nje femije. Specialistet rekomandojne qe me femije te kesaj moshe te flitet edhe per spermen e mashkullit e cila bashkohet me vezen ne trupin e nenes, bashkim nga i cili vjen ne jete femija,qe eshte fryt i dashurise. Kjo gje gjithsesi mbetet ne dore te prinderve.
Rreth moshes 10 vjec femijet hyjne ne periudhen e puberteit , ndaj eshte mire qe me ta te bisedohet per kete gje. Tregojuni atyre qe kjo eshte nje periudhe qe karakterizohet nga ndryshime te medha fizike dhe hormonale, pa harruar ato psikologjike. Flisni me to per ciklin menstrual, pa tabu dhe me fjale te thjeshta e te kuptueshme.
Degjoni dhe kerkoni te dini se cilat jane mendimet dhe idete e bashkmoshatareve te tyre. Duke qendruar ketu sqaroni cdo paqartesi dhe rrezoni cdo mit te gabuar qe mund te jete ngritur ne mendjen e tyre.
Ekperincat kane treguar se terrori dhe frika nuk sjellin asgje te mire, madje shpesh here na cojne ne rruge te gabuar. Per ti shpetuar kesaj gjeje eshte me mire qe ti informoni femijet mbi rreziqet dhe problemet qe sjell abuzimi me veten.
10 keshilla te rendesishme per te biseduar me femijet tuaj mbi seksin.
Sigurojini femijet tuaj se ata mund te bisedojne me ju per cdo gje, ju nuk do ti paragjykoni ata.
Shrytezoni raste nga jeta e perditeshme per te hapur nje teme te tille.
Degjoni me shume e flisini me pak ne fillim. Vetem keshtu do te kuptoni nevojat e femijes.
Mos arrini ne perfundime te pershpjetuara...kjo mund te krijoje nje hendek midis jush.
Pergjigjuni cdo pyetjeve qe ju bejne, thjesht dhe ne menyre te drejtperdrejte. Duke u bazuar ne fakte. Mos e largo asnjehere duke i thene ...je i vogel per keto gjera.
Respektoni pikpamjet e femijes tuaj. Diskutoni me ta edhe pikpamjet tuaja.
Siguroni femijet tuaj se ata jane normal dhe se pyetjet qe ata kane e bejne jane mese normale. Ky eshte nje proces rritjeje nepermjet te cilit kemi kaluar te gjithe.
Flisini me femijet dhe thojini atyre se cilat jane situatat e rrezikshme nga te cilat duhet te shmangen.
Nese nje pergjigje te pyetjes qe ju bejne nuk e dini, pranojeni pa problem kete gje. Madje ftojeni femijen qe ta gjeni se bashku pergjigjen.
Sugjeroni femijes tuaj persona te tjere me te cilet ai mund te flase per kete problem (psh. Babi, moter apo vella me i madh,psikologu i shkolles).
Bisedoni GJITHMONE me femijen tuaj.
Kerkoni informacion indirekte nepermjet tij/saj mbi kete teme psh. Cfare shkruhet ne librin e eduaktes mbi kete ceshtje, po shoket e tu te klases cfare mendimesh kane ne lidhje me kete gje.
Perdorni median e shkruar per te kuptuar dicka me shume.
Nese ne nuk u mesojme femijeve tane fakte rreth seksualitetet dhe rendesise qe ka kjo gje per jeten e tyre...
Dikush tjeter mund ta bej, por kjo gje mund te rezultoje fatale, pasi informacioni mund te jete i gabuar...